Plaid Cymru yn sicrhau ymrwymiad i ymestyn argaeledd cynnyrch misglwyf mewn ysgolion.
Yn y cyfarfod ar ddydd Mercher 19 o Orffennaf o Gyngor Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf, sicrhaodd Cynghorwyr Plaid Cymru ymrwymiad gan Arweinydd y Cyngor am adolygiad brys er mwyn sicrhau bod pob disgybl benywaidd yn gallu cael cynnyrch misglwyf am ddim mewn ysgolion ar draws Rhondda Cynon Taf.
gan bob disgybl benywaidd
Derbyniodd y cynnig, a gyflwynwyd gan y Cynghorydd Elyn Stephens sy'n cynrychioli Ystrad, lawer iawn o sylw yn y wasg cyn y cyfarfod, gyda 85% yn pleidleisio o blaid cynnyrch misglwyf am ddim mewn ysgolion mewn pleidlais ar-lein a gynhaliwyd gan Wales Online.
Wrth siarad yn ystod y ddadl, siaradodd y Cynghorydd Stephens am bwysigrwydd torri'r tabŵ ynghylch misglwyf: "Mae misglwyf yn ran naturiol o fywyd i hanner y boblogaeth, ac mae mynediad at gynnrych misglwyf am ddim yn hanfodol er mwyn hyrwyddo urddas, cydraddoldeb ac iechyd".
"Ni all rhai merched ifanc fforddio cynnyrch misglwyf, neu maen't yn rhy swil i ofyn amdanynt ac rydym yn gwybod nad yw rhai yn mynychu'r ysgol am ychydig ddyddiau bob mis oherwydd hyn. Mae angen newid, gan y gall hyn effeithio ar bresenoldeb a pherfformiad disgyblion benywaidd gan arwain at rai yn colli cyfanswm o 350 o ddiwrnodau yn ystod eu bywyd ysgol oherwydd gweithred gorfforol hollol naturiol ".
Mewn ymateb i'r cynnig, cyflwynodd Cyghorwyr Llafur welliant a oedd yn gofyn am adroddiad ar y mater gael ei gyflwyno i'r Pwyllgor Craffu Plant a Phobl Ifanc cyn i opsiynau pellach gael eu hystyried. Yn dilyn pryderon gael eu codi gan Gynghorwyr Plaid Cymru y byddai hyn yn gwthio'r mater o'r neilltu, rhoddwyd sicrwydd gan yr Arweinydd ac aelodau eraill o'r Cabinet y byddai hyn yn dychwelyd i'r Cyngor ym mis Hydref ar gyfer ystyriaeth pellach.
Wrth siarad ar ôl y cyfarfod, dywedodd Dirprwy Arweinydd Grŵp Plaid Cymru ar RhCT Geraint Davies, a eiliodd y cynnig: "Rydym yn siomedig bod Llafur wedi penderfynu gohirio penderfyniad ar y mater pwysig hwn, ond yn falch bod cytundeb mewn egwyddor wedi ei sicrhau. "
"Byddwn nawr yn cyfrannu at waith y pwyllgor craffu, a chadw'r pwysau ar y Blaid Lafur i sicrhau bod newidiadau yn digwydd fel nad yw cynnyrch misglwyf ddim dim ond ar gael, ond ei bod mor hawdd i bob disbygl benywaidd gael gafael arnynt ac ydi iddynt gael mynediad at bapur ty bach yn yr ysgol."