Rhagrith y Blaid Lafur wrth iddynt wadu Cyfiawnder i Ddioddefwyr Llifogydd

Mewn cyfarfod llawn o Gyngor Rhondda Cynon Taf neithiwr (25 Tachwedd), pleidleisiodd Cynghorwyr Llafur yn unfrydol yn erbyn ymchwiliad annibynnol i'r llifogydd a ddinistriodd gymunedau ar draws y sir yn gynharach eleni.

Wrth ymateb i gynnig a gyflwynwyd gan Gynghorwyr Plaid Cymru, cyflwynodd y grŵp Llafur welliant a newidiodd ei ystyr yn llwyr gan ddileu cefnogaeth i ymchwiliad a dileu cyfeiriad at y ffaith nad oes unrhyw adroddiad ar hyn o bryd yn mynd i'r afael â'r effaith ar iechyd meddwl trigolion, na chwaith yr effaith economaidd a chymdeithasol sy’n parhau.

Mewn adroddiad a gyhoeddwyd heddiw gan AS Pontypridd Mick Antoniw a'r AS Alex Davies Jones, nid oes unrhyw gyfeiriad at ymchwiliad annibynnol nac unrhyw ymrwymiad i graffu ymhellach ar yr hyn a aeth o'i le a pham. Mae hyn yn groes i gefnogaeth y Blaid Lafur i Ymchwiliad Annibynnol o'r Llifogydd yn Lloegr, a gefnogwyd gan holl ASau Llafur Cymru sy'n cynrychioli etholaethau yn Rhondda Cynon Taf.

Wrth ymateb i'r adroddiad, a phleidlais y Cyngor, dywedodd y Cynghorydd Heledd Fychan ac ymgeisydd Plaid Cymru yn y Senedd dros Bontypridd:

"Mae hyn yn gwbl ragrithiol o’r Blaid Lafur, wrth iddynt geisio atal ymchwiliad annibynnol sy’n gyfangwbl angenrheidiol. Nid yw'r adroddiad yn darparu unrhyw atebion i'r rhai effeithwyd gan y llifogydd, nac unrhyw sicrwydd y bydd eu cartrefi a'u busnesau'n ddiogel yn y dyfodol.

"Rhaid i ni gael ymchwiliad annibynnol, fel mater o frys i ddeall beth aeth o'i le a pham, i ddysgu gwersi ar gyfer y dyfodol ac i sicrhau buddsoddiad ar gyfer amddiffynfeydd rhag llifogydd a sicrhau mwy o gymorth i drigolion a busnesau yr effeithiwyd arnynt, neu sydd mewn perygl o lifogydd yn y dyfodol.

"Mae bywydau wedi cael eu chwalu, ac mae'r rhai yr effeithiwyd arnynt yn haeddu cael eu lleisiau a'u profiadau wedi eu clywed. Maent hefyd yn haeddu llawer mwy o gefnogaeth ac nid yw hyn yn cael ei ddarparu ar hyn o bryd."

Ar 9 Rhagfyr, bydd y Senedd yn trafod a ddylid cynnal ymchwiliad annibynnol. Sicrhawyd hyn ar ôl i bron i 6000 o bobl gefnogi deiseb a gychwynnwyd gan y Cynghorydd Fychan, yn galw am ymchwiliad annibynnol, ac mae'n seiliedig ar dystiolaeth a gyflwynwyd gan Blaid Cymru. Roedd hyn yn cynnwys y dystiolaeth gan bobl a busnesau yr effeithiwyd arnynt yn eu geiriau eu hunain, ac roedd yn dangos yn glir yr effaith barhaus fisoedd yn ddiweddarach.

Mae Cynghorwyr Plaid Cymru yn gofyn i drigolion helpu eu hymgyrch i sicrhau ymchwiliad annibynnol drwy e-bostio Aelodau'r Senedd a'u tagio ar y cyfryngau cymdeithasol, gan ofyn iddynt bleidleisio o blaid ymchwiliad annibynnol gan ddefnyddio #Cyfiawnder #LlifogyddRhCT. Maent hefyd wedi lansio deiseb arall i gefnogi ymchwiliad annibynnol.

Mae hyn yn dechrau gyda chi

Ganddyn nhw mae'r arian, ond gennym ni mae'r bobl. Os yw pawb sy'n ymweld â'r wefan hon yn ymuno â'n symudiad yna does dim na allwn ei gyflawni.